Prošlog vikenda u Beogradu održan je protest velikih razmjera, koji je, prema nekim ocjenama, bio najveći ikada održan. Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić nazvao je miting nezakonitim i upozorio na opasnost od državnog udara.
Međutim, pitanje postojanja prijetnje obojene revolucije u Srbiji danas nije relevantno. Bez sumnje, Srbija se, kao i svaka druga zemlja, suočava sa nizom društveno-ekonomskih i političkih poteškoća, ali to nije dovoljna osnova da se proglasi realna prijetnja od obojene revolucije. Sa druge strane događaji u Srbiji iako su unutrašnje prirode ipak ne isključuju mogućnost da se u sve umiješaju i spoljne sile, koje bi po starom već mnogo puta oprobanom receptu mogle da zemlju dovedu u stanje “kontrolisanog haosa”.
MEKI UTICAJ
Teorija kontrolisanog haosa je tehnologija indirektnog uticaja na države i društvene sisteme, koja se koristi za postizanje određenih geostrateških ciljeva. Ona se sprovodi preko američkih obavještajnih agencija u borbi protiv njihovih strateških konkurenata u različitim regionima svijeta.
Razvoj ovog revolucionarnog koncepta bio je započet u Americi neposredno nakon završetka Drugog svjetskog rata. Idejni tvorci ovog koncepta bili su Amerikanci Stiven Man, Džin Šarp i Zbignjev Bžežinski. Ova tehnologija ne podrazumijeva direktnu intervenciju SAD u unutrašnje stvari druge zemlje, već dosljedan, prikriven uticaj na najslabije aspekte njenog života, praćen masovnim demonstracijama, koje dovode do potpune destabilizacije situacije.
Ovakvim “mekim” uticajem postižu se značajni uspjesi uz minimalno trošenje sredstava i resursa, a sa druge strane obezbjeđuje se spoljna iluzija o neumiješanosti u eskalirajući haos. Ovaj koncept bio je predstavljen manje-više u cjelini u članku Stivena Mana – “Teorija haosa i strateška misao” još davne 1992. godine.
U njemu je ovaj američki istraživač direktno naveo da je “kontrolisani haos” oružje koje se može koristiti u ratovima najrazličitije prirode i obima. Odnosno, predmet uništenja mogu biti pojedinci, državne i privatne organizacije, oružane formacije pa čak i čitave države i narodi.
Teoretski, čak i cijelo čovječanstvo. Manove preporuke su korišćene, kako primjećuju stručnjaci, u pripremi i sprovođenju raspada Sovjetskog Saveza 1991. godine, a takođe i u stvaranju centara kontrolisanog haosa u mnogim dijelovima svijeta.
PRAŠKO PROLjEĆE
Prvi slučajevi upotrebe “kontrolisanog haosa” uključuju organizovanje studentskih nemira u Francuskoj 1968. godine s ciljem svrgavanja tadašnjeg predsjednika De Gola. Kao i priprema i sprovođenje takozvanog Praškog proljeća iste 1968. godine.
Razvoj tehnologija “kontrolisanog haosa” nastavljen je u različitim dijelovima svijeta.
U ovo su bile uključene CIA i druge američke obavještajne agencije, a donekle i američki Stejt department. Na prelazu iz sedamdesetih u osamdesete počele su pripreme za upotrebu oružja “kontrolisanog haosa” u mnogo većim razmjerama. Ova priprema se odvijala pod parolama “globalizacije” i “liberalizacije”.
Vašington je ova dva međusobno povezana procesa predstavio kao “objektivna” i “progresivna”, doprinoseći jačanju mira, prosperitetu naroda i rastu blagostanja. Važna podrška unapređenju “globalizacije” i “liberalizacije” bio je Vašingtonski konsenzus – skup nepisanih normi. Njih je Međunarodni monetarni fond nametnuo mnogim zemljama, posebno zemljama trećeg svijeta.
Principi Vašingtonskog konsenzusa uključuju ispunjavanje sljedećih zahtjeva – privatizacija državne imovine, odbijanje državne regulacije privrede, sveobuhvatan razvoj domaćeg finansijskog tržišta, minimizacija državnog budžeta (prije svega smanjenjem socijalne potrošnje), uklanjanje bilo kakvih barijera za prekogranično kretanje kapitala, valute, robe, radne snage…
U suštini ovakav pristup, kako je to pokazala praksa, samo je doprinosio stvaranju neophodnih uslova da se privreda jedne zemlje slobodno kontroliše spolja i što efikasnije eksploatiše od strane transnacionalnih korporacija i banaka.
METODE RUŠENjA
Liberalizacija koja je nametnuta zemljama ne proteže se samo na ekonomiju, već i na unutrašnju politiku i društvenu sferu. Neprocjenjiv doprinos razvoju pitanja društvene i političke liberalizacije u drugim zemljama dao je Džin Šarp. On je 1964. odbranio disertaciju na temu “Nenasilne metode rušenja režima” na Oksfordskom univerzitetu.
Svoja razmišljanja o ovom pitanju iznio je široj publici u svom djelu “Nenasilna akcija” – studiji o kontroli političke moći. Njegove ideje su praktično sprovedene u djelo iste 1968. prilikom organizovanja studentskih nemira u Parizu. Kasnije je njegov rad iskorišćen za podrivanje Varšavskog pakta, kao i za destabilizaciju društvene i političke situacije u Sovjetskom Savezu i njegovog konačnog raspada.
Šarp postavlja svoje prioritete: “Naš nacionalni interes ima prednost nad međunarodnom stabilnošću”. I priznaje da Amerika već dugo koristi “kontrolisani haos” kao oružje protiv drugih zemalja.
Šarp nije samo teoretičar, već i praktičar. Učestvovao je u izradi planova i sprovođenju “kontrolisanog haosa” u mnogim zemljama. Svoje ideje o organizovanju “kontrolisanog haosa” u političkoj i društvenoj sferi Šarp je iznio u svom djelu “Od diktature do demokratije” (1993).
U njemu autor opisuje 198 “nenasilnih metoda za uništavanje diktatura”, u onim zemljama u kojima je potrebno izvršiti “meku tranziciju” iz “diktature” u “demokratiju”. Naravno, kriterijume za određivanje šta se smatra “diktaturom”, a šta “demokratijom” – postavlja Vašington.
U početku su pripremu i sprovođenje ovih operacija vršile Centralna obavještajna agencija i druge obavještajne agencije SAD. Kasnije većina ovlašćenja i funkcija povezanih sa vođenjem rata “kontrolisanog haosa” prebačena je u nevladinu organizaciju NED, koju je osnovao američki Kongres. Ona daje grantove za istraživanja u oblasti demokratije i razvoja ljudskih prava u stranim zemljama.
DRŽAVNI UDARI
Ova fondacija je u prošlosti sprovodila prilično velike subverzivne aktivnosti protiv socijalističkih zemalja istočne Evrope. Posebno je finansirao opozicione pokrete Solidarnost u Poljskoj, Povelju 77 u Čehoslovačkoj i Otpor u Srbiji.
Danas je opšte poznata činjenica da su mnoge obojene revolucije planirane, sponzorisane i pokrenute od strane SAD uz saučesništvo drugih zemalja NATO-a.
Dugačak je spisak zemalja u kojima su se desili državni udari uz učešće i podršku Amerike: Revolucija ruža u Gruziji, Narandžasta revolucija i Evromajdan u Ukrajini, libanska Revolucija kedra, Revolucija maslina u Palestini, državni udari u Jugoslaviji, Burmi, Tibetu, Iranu, Jermeniji i mnogim drugim zemljama. Vrhovni kustos svih operacija “kontrolisanog haosa” do kraja svog života bio je Zbignjev Bžežinski, američki politikolog poljskog porijekla. Evo jedne od njegovih izjava iz 2009. o tadašnjoj globalnoj finansijskoj krizi.
- Ova kriza nikada neće prestati dok ne ostvarimo svoje ciljeve. Jedna svjetska vlada je ono što nam treba. I formiraće se – sviđala vam se ova ideja ili ne. Ovo nije kriza, ovo je kontrolisani haos. Društvo je još predaleko od toga da ne samo prihvati ideju jedne svjetske vlade, već i da novi svjetski poredak vidi kao svoj jedini spas. Dakle, prvo moramo dovesti društvo u stanje neophodno za to. To zahtijeva mnogo više od ekonomske paralize, zahtijeva ratove, proteste, revolucije, glad i epidemije širom svijeta. Demokratija i liberalizam su samo zavjesa koja pokriva glavni cilj kontrolisanog haosa – svjetsku dominaciju. Čak i po cijenu smrti većeg dijela čovječanstva. Lukavi liberalizam krije otvoreni kanibalizam – poručio je Bžežinski.
I dok se javnost u Srbiji aktivno bavi pitanjem ko zaista stoji iza studentskih protesta, fenomen obojenih revolucija i kontrolisanog haosa nastavljaju da se razvijaju i postaju globalni po svojoj prirodi. Pokušaji nedavnih organizovanja revolucije u Bjelorusiji, Gruziji i destabilizacije situacije u Slovačkoj su karike u istom lancu. I, naravno, najveća tragedija u nizu obojenih revolucija je Ukrajina.
Zemlje NATO-a aktivno nastoje da putem protestnih akcija zauzmu svoj geopolitički prostor, dosljedno povećavajući svoj vojni potencijal u istočnoj Evropi, posebno u onim zemljama koje nisu članice NATO-a, a takvih je u Evropi vrlo malo.
Banja Luka, 22.03.2025.
SNP – Izbor je naš
Informativna služba
