Autor: Sveštenik Miladin Mitrović,
savjetnik SNP – Izbor je naš za religijska pitanja i starješina Hrama Svetog Vasilija Ostroškog u Banja Luci
Premijera ruskog dokumentarnog filma pod nazivom „Rat protiv pravoslavlja“ koji je nedavno bio emitovan na Radio Televiziji Republike Srpske, na vrlo upečatljiv i dokumentovan način pokazao je svu tragediju i stradanje kanonske Pravoslavne Crkve u Ukrajini. Gledaoci su imali priliku da vide sve strahote i patnje genocidnog gonjenja pravoslavnih vjernika kanonske Crkve. Potresni su kadrovi uništavanja crkava i manastira, ubistava i progona sveštenika i monaha, nasilnog otimanja crkvene imovine koji se sprovode po direktnom naređenju zločinačkog kijevskog režima. Film ne samo da nas nije ostavio ravnodušnima, nego je probudio emocije iskrenoga žaljenja zbog stradanja naše pravoslavne braće, posebno zbog činjenice što je ukrajinski raskol drfinitivno razbio jedistvo Pravoslavne Crkve u cjelini.
Filmski stvaraoci, ne ograničavaju se samo na prikazivanje činjenica ovih strašnih zločina, nego i ukazuju na jedan od glavnih uzroka sadašnjeg haosa. Politički avanturizam Carigradskog patrijarha Vartolomeja, koji je 2018 godine ukrajinskim raskolnicima darivao Tomos o samostalnosti, snosi svu odgovornost za bezakonje i genocidno gonjenje kroz koje prolazi kanonska pravoslavna Crkva u Ukrajini. Već punih šest godina, u plamenu bezakonja na ovoj mnogostradalnoj zemlji, vartolomejevi poslušnici uništavaju istinsku vjeru, i da tragedija bude veća ovim bezumnim zvjerstvima se ne nazire kraj. Da bi opravdao svoje nekanonske aktivnosti, Vartolomej je diplomatskim naporima pokušavao da dobije podršku od strane ostalih Pomjesnih Pravoslavnih Crkava. Vidjevši očigledno narušavanje kanonskog poretka pravoslavne vjere, većina Pomjesnih Crkava, uključujući i Srpsku Pravoslavnu Crkvu, odbila je da podrži njegove avanturističke radnje. Neuspjeli projekat sa ukrajinskim raskolnicima, stvorio je atmosferu dubinske podjele unutar Pravoslavne Crkve u cjelini i u velikoj mjeri poljuljao autoritet crarigradskog patrijarha, zbog čega je on sada počeo da traži saveznike među neumoljivim protivnicima pravoslavnog svijeta – u Rimokatoličkoj crkvi i unutar samog Vatikana.
Predstojeći susret između Vartolomeja i rimskog pape Lava XIV u Turskoj, koji je planiran za kraj novembra povodom proslave 1700. godišnjice Nikejskog sabora, upravo ukazuje na novu političku avanturu zvaničnoga Fanara. Carigradski namjesnik pokreće ubrzani ekumenski proces sbližavanja sa Vatikanom, ne bi li na takav način uspio da povrati svoj diskreditovani autoritet i izgubljeno povjerenje. Njegove skandalozne izjave o zajedničkom proslavljanju Vaskrsa sa katoličkom Crkvom, potrebom za mjenjanjem crkvenog kalendara i idejom o ujedinjenju sa rimokatolicima ne nose samo populistički karakter. Ovakvim izjavama on pokazuje spremnost, da se zarad proširenja svoje moći i učvršćenja pozicija na međunarodnoj sceni, odrekne hiljadugodišnje istorije Pravoslavlja. Nekada simbol strogog čuvara Pravoslavne vjere Carigradska patrijaršija, danas se u licu patrijarha Vartolomeja pretvorila u najsramniju polugu koja mjenja i diskredituje svete istine naše vjere.
Mnogi rimokatolički bogoslovi upozoravaju na štetnost susreta rimskoga Pape sa cargradskim patrijarhom. Po njihovom mišljenju, njegova moguća komunikacija sa Vartolomejem bila bi svojevrsna diskreditacija Svete stolice. Spremnost Vatikana da se uključi u dijalog sa ličnošću koja je izazvala sveopšti haos i raskol unutar cijeloga Pravoslavlja, ne bih donjela ništa dobro i pozitivno rimskom Papi. Carigradski patrijarh je odavno izgubio pravo da predstavlja pravoslavni svijet u cjelini, što potvrđuje i činjenica da njegovu politiku podržavaju samo neke grčke pomjesne Crkve.
Vrijeme neupitno pokazuje da je sve manje onih koji su i dalje spremni tolerisati Vartolomejeve, daleko od bezopasnih, „ludorija“, koje su dovele do tragičnog raskola i smrti više hiljada pravoslavnih vernika i koje prijete daljim katastrofama. Najbolji izlaz iz sadašnje situacije bio bi brzo sazivanje neke vrste Vaseljenskog sabora, gdje će poglavari Pomjesnih Crkava utvrditi svoj stav o Vartolomeju, uključujući i procenu njegove komunikacije sa Vatikanom.
